Vị trí của người Saka Người_Saka

Bản đồ tự nhiên vùng Trung Á với Kavkaz ở phía tây bắc và Mông Cổ ở phía đông bắc.

Người ta đã chứng minh rằng trong thế kỷ 3 người Sacae đã có vương quốc riêng của chính mình tại Khotan (Hòa Điền), miền tây Trung Quốc (tại Kashgar/Khách Thập). Vì thế người Sacae đôi khi được gọi là người Sacae-Khotan. Do người Hung, những người đã buộc người Quý Sương phải rời bỏ lãnh thổ của mình, nên người Sacae đã phải chạy về phía nam nơi họ di cư tại Sistan. Người Saka có ít nhất ba khu định cư lớn, Saka Haumavarka, Saka Tigrakhauda và Saka Taradarya, theo như các chữ khắc mà vua Darius I (522-486 TCN) của nhà Achaemenid để lại tại thành phố Hamadan và tại kinh đô của ông ở Perspolis[36]. Tuy nhiên, các học giả lại cho rằng ba khu định cư ấy có thể chỉ là các dấu tích còn lại của một nền văn hóa lớn hơn nhiều do các làn sóng di cư của người Scythia để lại, ngược thời gian tới giữa thế kỷ 8 TCN[37].

Các chữ khắc Darius nói rằng Sakas Haumavarka sinh sống "phía bên kia Sogdiana" (para-Sugudam) là nơi, khi nhìn từ Perspolis, dường như là chỉ tới Tashkant, Fargana, Kashgar và các khu vực cận kề[38]. Sakas Tigrakhauda sống gần biển Aral trong các thung lũng thấp của sông Jaxartes cũng như các đồng bằng phía bắc Jaxartes. Khu định cư thứ ba của người Saka,Sakas Taradarya, nằm ở phía bắc biển Đen tại vùng thảo nguyên nước Nga ngày nay[39]

Cũng có các dẫn chiếu tới Saka Haumavarka trong các tài liệu Ấn Độ cổ đại. Dường như là những người Saka Haumavarka này và các bộ lạc liên minh như người Loha, Parama Kamboja, Rishika v.v đã sinh sống trong, và phía bắc của các dãy núi Pamir, xa tới tận Kashgar, Fargana và hồ Issyk-Kul, đã có mâu thuẫn với Đại Nguyệt Chi và di cư tới miền bắc Ấn Độ[40]. Theo chứng cứ do Mahabharata cung cấp, các dãy núi Pamir thuộc Transoxiana và các khu vực ở phía bắc xa tới Fargana đã từng được biết đến như là các vùng đất của các bộ lạc liên minh Loha, Parama Kamboja, Rishika và v.v[41]. Tất cả những người này sinh sống tại Scythia của các tác giả cổ đại hoặc tại Shakadvipa trong các văn bản Ấn Độ, tại đó họ được gộp lại cùng nhau và được đặt tên gọi chung là người Sacae (người Hy Lạp gọi) và người Saka (người Iran gọi). Họ được các văn bản Ấn Độ gọi là Shakas[42].

Tài liệu tham khảo

WikiPedia: Người_Saka http://www.iranica.com/newsite/articles/unicode/v2... http://www.iranica.com/newsite/search/index.isc http://www.sacred-texts.com/hin/m02/m02026.htm http://tantranand.zaadz.com/blog/2006/10/genetic_j... http://boole.cs.iastate.edu/book/3-%CA%B7(%C0%FA%C... http://www.mssu.edu/projectsouthasia/history/prima... http://www.journals.uchicago.edu/AJHG/journal/issu... http://depts.washington.edu/silkroad/texts/hhshu/h... http://depts.washington.edu/silkroad/texts/weilue/... http://evolutsioon.ut.ee/publications/Kivisild2003...